Umowa agencyjna

Portal prawny dla agentów, przedstawicieli handlowych i ich prawników

|

„Handlowy charakter umowy agencyjnej” – nowy artykuł

W najnowszym numerze „Kwartalnika Prawa Prywatnego” (2011, z. 1), wydawanego przez Polską Akademię Umiejętności w Krakowie, ukazała się moja rozprawa pt. Handlowy charakter umowy agencyjnej.

Opracowanie koncentruje się na wyjaśnieniu związku między umową agencyjną a obrotem gospodarczym, wymaganym przez art. 758 § 1 Kodeksu cywilnego. Przepis ten wymaga bowiem, aby przyjmujący zlecenie (agent) zobowiązywał się „w zakresie działalności swego przedsiębiorstwa”, zaś dającego zlecenie nazywa „przedsiębiorcą”.

Formułuję tezę, że wymóg, aby przyjmujący zlecenie agent zobowiązywał się „w zakresie działalności swego przedsiębiorstwa” oznacza jedynie, że działalność agenta wykonywana na podstawie danej umowy agencyjnej musi posiadać cechy działalności gospodarczej. Agent nie musi natomiast Czytaj dalej –>

|

O przypadku zabezpieczenia umowy agencyjnej wekslem in blanco

Przeczytałem właśnie opublikowany miesiąc temu na blogu „Prawo i Turystyka” artykuł Weksel in blanco jako zabezpieczenie umowy agencyjnej – autorstwa Krzysztofa Wilka oraz Lecha Malinowskiego (twórcy bloga Remitent.pl). Artykuł zawiera uwagi na temat praktyki stosowania weksli in blanco przy zabezpieczeniu interesów organizatorów turystyki w ich relacjach z agentami turystycznymi oraz zawiera praktyczne wskazówki co do wystawiania takich weksli.

Wspominam o tym artykule dlatego, że jego lektura przypomniała mi pewną sprawę sprzed trzech lat związaną właśnie z realizacją weksla wystawionego na zabezpieczenie umowy agencyjnej.

Stan faktyczny był mniej więcej taki:

Została podpisana umowa o świadczenie usług odpowiadająca cechom umowy agencyjnej z art. 758 § 1 KC. Na agenta nałożono dodatkowy obowiązek świadczenia „usług transportowo-spedycyjnych” – miał dostarczać zamówione towary kontrahentom.

Jeszcze przed zawarciem umowy agencyjnej agent wystawił weksel własny in blanco, który został poręczony przez jego rodziców. Wystawieniu weksla towarzyszyło podpisanie (przez dającego zlecenie, wystawcę i poręczycieli) deklaracji wekslowej, w której wskazano, że weksel zabezpiecza „roszczenia z umowy o świadczenie usług spedycyjno-transportowych”.

Zapobiegliwość dającego zlecenie w zabezpieczaniu swoich interesów była uzasadniona – agent okazał się człowiekiem nieuczciwym. Z tego co pamiętam, podrabiał zamówienia na towary, a następnie odebrane od dającego zlecenie towary przywłaszczał. W sumie wyrządził dającemu zlecenie szkodę w wysokości ponad 100 tys. zł. Sprawa wyszła na jaw, agentem zajęła się prokuratura, zaś dający zlecenie wypełnił weksel i pozwał rodziców agenta.

Zetknąłem się z tą sprawą dopiero na etapie po zakończeniu postępowania przed sądem II instancji (sądem apelacyjnym). Na prośbę prawnika reprezentującego pozwanych rodziców agenta, którzy przegrali przed sądem apelacyjnym, przygotowałem wraz z żoną – Zefiryną Bartman, projekt skargi kasacyjnej.

W projekcie skargi zwróciliśmy uwagę m.in. na dwie kwestie. Czytaj dalej –>

|

„Podpisuję jako prokurent umowy w imieniu spółki. Czy jestem agentem?”

Niedawno poznałem Panią Anitę.

Pani Anita pracuje w jednej z warszawskich spółek zajmującej się m.in. wynajmem długoterminowym samochodów. Pełni funkcję Dyrektora Departamentu Zarządzania Kontraktami. Do jej obowiązków należy m.in. podpisywanie w imieniu spółki umów najmu zawieranych z klientami spółki. W tym celu spółka udzieliła Pani Anicie prokury.

Umowy najmu podpisywane przez Panią Anitę przygotowywane są przez pracowników Działu Sprzedaży (tzw. handlowców), którzy mają bezpośredni kontakt z klientami. Dział kierowany przez Panią Anitę jedynie weryfikuje podpisaną przez klienta dokumentację. Po pozytywnej weryfikacji dokumentacja, w tym umowa najmu, podpisywana jest w imieniu spółki przez Panią Anitę.

Pani Anita nie jest zatrudniona na podstawie umowy o pracę – jest tzw. samozatrudnioną, wpisaną do ewidencji działalności gospodarczej. Podpisała ze spółką umowę zatytułowaną „Umową o świadczenie usług”. Na otrzymywane wynagrodzenie wystawia fakturę VAT.

Sytuacja jakich wiele w strukturach dużych korporacji zawierających masowo umowy z klientami.

Czy taka osoba jak Pani Anita może być uznana za agenta w rozumieniu art. 758 § 1 Kodeksu cywilnego? Czytaj dalej –>

|

Z historii prawa dystrybucji – projekt dyrektywy z 1979 r. dotyczącej niezależnych agentów handlowych

Zgodnie z obietnicą, poniżej zamieszczam drugi projekt dyrektywy (z 1979 r.) dotyczącej niezależnych agentów handlowych, wprowadzający zmiany w stosunku do projektu z 1976 r.

Obydwa dokumenty nie mają znaczenia czysto historycznego. Są bowiem wykorzystywane przy dokonywaniu wykładni aktualnie obowiązującej dyrektywy 86/653/EWG z dnia 18 grudnia 1986 r. w sprawie koordynacji ustawodawstw Państw Członkowskich odnoszących się do przedstawicieli handlowych działających na własny rachunek (Dz. Urz. WE L 382 z 31.12.1986 r., s. 17-21; Dz. Urz. UE polskie wydanie specjalne z 2004 r., rozdz. 6, t. 1, s. 177-181). Dał tego ostatnio dowód Europejski Trybunał Sprawiedliwości w uzasadnieniu wyroku w sprawie C-203/09 Volvo Car Germany GmbH przeciwko Autohof Weidensdorf GmbH.

Relacje między obydwoma projektami w taki oto sposób ujęła Prof. E. Rott-Pietrzyk z Uniwersytetu Śląskiego (Agent handlowy – regulacje polskie i europejskie, Wydawnictwo C.H.Beck, Warszawa 2006, s. 21): Czytaj dalej –>

|

Z historii prawa dystrybucji – projekt dyrektywy z 1976 r. dotyczącej niezależnych agentów handlowych

Poniżej przedstawiam treść dokumentu (w wersji angielskiej) zawierającego projekt dyrektywy z 1976 r. dotyczącej niezależnych agentów handlowych. Prace nad tym projektem doprowadziły do wydania w dniu 18 grudnia 1986 r. dyrektywy 86/653/EWG w sprawie koordynacji ustawodawstw Państw Członkowskich odnoszących się do przedstawicieli handlowych działających na własny rachunek (Dz. Urz. WE L 382 z 31.12.1986 r., s. 17-21; Dz. Urz. UE polskie wydanie specjalne z 2004 r., rozdz. 6, t. 1, s. 177-181).

W odrębnym poście zamieszczę kolejny projekt dyrektywy z 1979 r.

Mam nadzieję, że materiały te przydadzą się osobom, prowadzącym badania naukowe nad problematyką prawa dystrybucji, zwłaszcza nad problematyką umowy agencyjnej.

Oto treść dokumentu: Czytaj dalej –>

|

Kłusownictwo pracownicze

W Gazecie Prawnej z dnia 3 stycznia 2011 r. opublikowano ciekawy artykuł dotyczący konsekwencji tzw. kłusownictwa pracowniczego – Precedensowy wyrok w sprawie przejęcia pracowników i klientów konkurencyjnej firmy. Autorka, red. Agnieszka Bobowska, omawia postanowienie Sądu Okręgowego w Warszawie zapadłe w związku ze sporem między dwoma towarzystwami ubezpieczeniowymi: Axa i Signal Iduna.

Spór dotyczy tzw. kłusownictwa pracowniczego – problem ma jednak bardziej ogólne znaczenie i równie dobrze może dotyczyć samozatrudnionych agentów handlowych.

Zgodnie z relacją zawartą w powołanym artykule, Czytaj dalej –>

|

Księga jubileuszowa Profesora Józefa Okolskiego

Kilka dni temu ukazało się opracowanie: Prawo handlowe XXI wieku. Czas stabilizacji, ewolucji czy rewolucji. Księga jubileuszowa Profesora Józefa Okolskiego, red. M. Modrzejewska, Wydawnictwo Wolters Kluwer, Warszawa 2010.

Księga zawiera zawiera kilkadziesiąt rozpraw przygotowanych przez przedstawicieli nauki prawa oraz wybitnych prawników-praktyków celem uczczenia osoby Profesora Józefa Okolskiego (Uniwersytet Warszawski) z okazji siedemdziesiątej rocznicy Jego urodzin.

W Księdze znalazły się aż trzy artykuły dotyczące bezpośrednio Czytaj dalej –>

|

Pośredniczenie i zawieranie umów jako przedmiot zobowiązania agenta – nowy artykuł

W najnowszym numerze kwartalnika „Studia Prawnicze KUL” (1/2010) ukazał się mój artykuł pt. Pośredniczenie i zawieranie umów jako przedmiot zobowiązania agenta.

W artykule zawarta jestanaliza przedmiotu zobowiązania agenta opisanego przez ustawodawcę jako „stałe pośredniczenie przy zawieraniu z klientami umów na rzecz dającego zlecenie przedsiębiorcy albo zawieranie ich w jego imieniu” (art. 758 § 1 Kodeksu cywilnego).

Rozważania prowadzone są na tle dyrektywy Rady 86/653/EWG z 18 grudnia 1986 r. w sprawie koordynacji Czytaj dalej –>

|

Ograniczenia w zastrzeganiu klauzuli del credere

Klauzula del credere regulowana jest w art. 7617 KC.

Zgodnie z § 1 tego przepisu:

W umowie agencyjnej zawartej w formie pisemnej można zastrzec, że agent za odrębnym wynagrodzeniem (prowizja del credere), w uzgodnionym zakresie, odpowiada za wykonanie zobowiązania przez klienta. Jeżeli umowa nie stanowi inaczej, agent odpowiada za to, że klient spełni świadczenie. W razie niezachowania formy pisemnej poczytuje się umowę agencyjną za zawartą bez tego zastrzeżenia.

Niezależnie od wymogu zachowania formy pisemnej, ustawodawca w § 2 art. 7617 KC wprowadził dalsze ograniczenia Czytaj dalej –>

|

Nowy projekt założeń ustawy o zmianie Prawa bankowego

Ministerstwo Finansów opublikowało nowy Projekt założeń do projektu ustawy o zmianie ustawy Prawo bankowe. Dokument datowany jest na 19 lipca 2010 r. Stanowi on bardziej rozbudowaną wersję „Projektu” z dnia 19 kwietnia 2010 r., o którym już wcześniej pisałem (zob. Outsourcing bankowy: wspólnik spółki cywilnej jako agent bankowy, Planowane zmiany Prawa bankowego w zakresie outsourcingu bankowego). Nowy „Projekt” wiele nowego nie wnosi (w porównaniu do wcześniejszego „Projektu”), odsyłam zatem do moich wcześniejszych postów.