Umowa agencyjna

Portal prawny dla agentów, przedstawicieli handlowych i ich prawników

|

Nigdy nie zdradziła Cię żona? To nie czytaj tego postu…

 

A może jednak przeczytaj – a nuż taka wiedza kiedyś Ci się przyda.

Czego Ci oczywiście nie życzę… 🙂

Kiedy na początku grudnia zeszłego roku w poście nt. możliwości wypowiedzenia umowy agencyjnej z powodów politycznych zapowiedziałem, że wkrótce postaram się odpowiedzieć na pytanie: czy podstawą wypowiedzenia może być zdrada żony, zostałem dosłownie zasypany e-mailami. Setki agentów, przedstawicieli handlowych, handlowców, dealerów i innych pośredników, koniecznie i jak najszybciej chciało wiedzieć: mogę wypowiedzieć umowę czy też nie?

No właśnie, jak to w końcu jest – czy w świetle prawa polskiego można jako uzasadnienie wypowiedzenia umowy agencyjnej powołać się na zdradę własnej żony?
Kiedy może mieć to znaczenie?

Pytanie to może pojawić się w dwóch przypadkach.

[Więcej …]

|
|

Świadczenie wyrównawcze agenta – zapraszam na nowy blog

Serdecznie zapraszam do odwiedzenia mojego nowego bloga: Świadczenie wyrównawcze agenta!

Blog powstał przez „pączkowanie” 🙂 – z dotychczasowego bloga „Prawo dystrybucji”.

Na nowym blogu będą umieszczane wyłącznie posty dotyczące problematyki świadczenia wyrównawczego – problematyki, która zyskuje coraz większe zainteresowanie agentów i przedstawicieli handlowych, a także innych pośredników handlowych (np. dystrybutorów/dealerów).

W najnowszym poście piszę o niedawnym wyroku Sądu Najwyższego, który mam nadzieję nieco ułatwi sądowe dochodzenie świadczenia wyrównawczego.

Zapraszam do lektury!

|

Odszkodowanie za zwyczajne wypowiedzenie umowy agencyjnej?

 

Dostałem niedawno maila od Pani Agnieszki – mojej byłej studentki, aktualnie aplikantki radcowskiej (serdecznie pozdrawiam, Pani Agnieszko! :)), z zapytaniem dotyczącym skutków wypowiedzenia zwyczajnego umowy agencyjnej.

Dla przypomnienia: wypowiedzenie zwyczajne to inaczej wypowiedzenie z zachowaniem wymaganych terminów wypowiedzenia.

Do kancelarii, w której pracuje Pani Agnieszka zgłosił się agent, który uzyskał od dającego zlecenie świadczenie wyrównawcze (o dziwo, w drodze ugody, a nie wyroku sądowego… :)), a teraz chciałby uzyskać jeszcze odszkodowanie, gdyż jak twierdzi, dający zlecenie nadal czerpie profity z klientów, których pozyskał.

Pytanie Pani Agnieszki dotyczyło zatem tego, czy w przypadku, gdy dający zlecenie wypowie agentowi umowę agencyjną z zachowaniem terminów wypowiedzenia, agentowi przysługuje prawo do odszkodowania – obok ewentualnego prawa do świadczenia wyrównawczego.

[Więcej …]

|

„Mój agent został lewicowym aktywistą! Czy mogę wypowiedzieć mu umowę agencyjną?”

Oczywiście! Ale niestety nie w każdej sytuacji… 😉

No chwila, ale co mają wspólnego przekonania polityczne agenta z umową agencyjną?!

Mogą mieć dużo wspólnego…

Choć rzeczywiście, pierwsza myśl, jaka się nasuwa, jest taka: przekonania polityczne agenta są jego prywatną sprawą. Konstytucja gwarantuje mu wolność wyrażania poglądów (art. 54 ust. 1) oraz wolność zrzeszania się (art. 58 ust. 1) – dlaczego zatem jego aktywność polityczna ma być „karana” poprzez wypowiedzenie mu umowy i pozbawienie go, być może jedynego, źródła utrzymania?

Nie należy jednak tracić z oczu również interesu drugiej strony umowy – czyli dającego zlecenie.

Wiele lat temu wybitny wrocławski cywilista, prof. Walter Schmidt-Rimpler (w: Handbuch des gesamten Handelsrechts mit Einschluß des Wechsel-, Scheck-, See- und Binnenschiffahrtsrechts, des Versicherungsrechts sowie des Post- und Telegraphenrechts, red. V. Ehrenberg, Fünfte Band, I. Abteilung, 1. Hälfte, Leipzig 1928, s. 301) zwrócił uwagę na podobny przypadek. Mianowicie, jako przykład ważnego powodu do wypowiedzenia umowy agencyjnej (w prawie niemieckim umowa ta może być bowiem wypowiedziana właśnie z ważnego powodu) wskazał sytuację, w której agent – reprezentujący przedsiębiorcę zajmującego się dystrybucją wydawnictw filosemickich – podejmuje działalność w ruchu nacjonalistycznym.

W ocenie bowiem W. Schmidta-Rimplera ważny powód mogą stanowić pewne cechy, relacje, działania czy warunki dotyczące jednej ze stron umowy, które pozostają w sprzeczności z celem i sensem umowy, w szczególności prowadzą do naruszenia zaufania i przez to sprawiają, że dla drugiej strony kontynuowanie umowy jest nie do zniesienia.

Zacznijmy od odpowiedzi na pytanie: czy polityczna działalność agenta może w ogóle w jakikolwiek sposób negatywnie oddziaływać na sytuację dającego zlecenie? [Więcej …]

|

Efekt kameleona

Spokojnie, nie zamierzam pisać o premierze…

Wczoraj przeczytałem post Błażeja Sarzalskiego pt. Umowa o pracę większościowego wspólnika, dotyczący problematyki zatrudniania członków zarządu przez spółki kapitałowe. Jak wiadomo, pojawiają się na tym tle wątpliwości, czy między członkiem zarządu a spółką może istnieć stosunek podporządkowania, będący koniecznym elementem stosunku pracy.

Przepis art. 22 § 1 KP stanowi bowiem:

Przez nawiązanie stosunku pracy pracownik zobowiązuje się do wykonywania pracy określonego rodzaju na rzecz pracodawcy i pod jego kierownictwem oraz w miejscu i czasie wyznaczonym przez pracodawcę, a pracodawca – do zatrudniania pracownika za wynagrodzeniem.

Nie jest moim zamiarem rozstrząsanie zagadnienia charakteru prawnego zatrudniania członków zarządu – odsyłam do ciekawej dyskusji pod postem Pana Błażeja. Chciałbym jednak zwrócić uwagę na jedną wątpliwość związaną z pojęciem stosunku pracy.

Dlaczego akurat na blogu poświęconym prawu dystrybucji?

Ano dlatego, że zagadnienie odróżnienia umowy o pracę od umowy agencyjnej stanowi w praktyce jedną z najbardziej spornych kwestii. [Więcej …]

|

Zmiany Prawa bankowego w zakresie tzw. outsourcingu

W dniu 19 sierpnia 2011 r. Sejm uchwalił ustawę o zmianie ustawy – Prawo bankowe oraz ustawy o kredycie konsumenckim (Dz.U. Nr 201, poz. 1181). Zmiany dotyczą tzw. outsourcingu bankowego, czyli powierzania przez bank innym przedsiębiorcom wykonywania czynności bankowych w imieniu banku. Najczęściej powierzenie to następuje na podstawie umowy agencyjnej.

Ustawa została uchwalona w kształcie zaproponowanym przez rząd (tekst projektu wraz z uzasadnieniem) – Parlament nie wniósł żadnych merytorycznych poprawek. Ustawa wejdzie w życie 27 października 2011 r.

Ustawa realizuje założenia, które wcześniej były publikowane przez Ministerstwo Finansów, a które omawiałem w [Więcej …]

|

Jak banki próbują obchodzić przepisy o klauzuli del credere

Fot. Todd Ehlers

Blisko rok temu pisałem o ustawowych ograniczeniach w zastrzeganiu klauzuli del credere (art. 7617 § 2 KC), czyli klauzuli, w której agent przyjmuje na siebie odpowiedzialność za wykonanie zobowiązania przez klienta.

Z punktu widzenia dających zlecenie przedsiębiorców ograniczenia w zastrzeganiu klauzuli del credere nie zawsze są „na rękę”, zwłaszcza gdy celem takiego przedsiębiorcy jest przerzucenie na agenta choćby części ryzyka działalności gospodarczej prowadzonej przez tego przedsiębiorcę. Stąd też niejednokrotnie spotkać można się z postanowieniami umownymi, które zmierzają do obciążenia agenta odpowiedzialnością za wykonanie umowy przez klienta, w sposób jednak dość zawoalowany.

Jakiś czas temu miałem okazję zapoznać się z umową agencyjną, na podstawie której jeden z polskich banków (z kapitałem zagranicznym) współpracuje z agentami prowadzącymi w imieniu banku placówki bankowe. Moją uwagę zwrócił zapis umowy dotyczący sposobu obliczania wynagrodzenia agenta.

Wynagrodzenie to miało składać się z kilku elementów i miało być obliczane według mniej więcej takiego schematu:

A+B+C-D

Elementy A, B i C stanowiły prowizję od sprzedaży poszczególnych produktów bankowych (pożyczek, kart kredytowych itd.). Natomiast pozycja D stanowiła kwotę kapitału pożyczki, udzielonej nowemu klientowi pozyskanemu przez agenta, zaliczonej w danym miesiącu do tzw. strat kredytowych (chodziło tu o pożyczki uznane za wyłudzone oraz przeterminowane o co najmniej 180 dni).

Innymi słowy: kwota straty kredytowej pomniejszała kwotę prowizji otrzymywanej przez agenta. De facto zatem agent spłacał pożyczkę zaciągniętą przez klienta.

Czy takie postanowienie umowne jest zgodne z prawem? [Więcej …]

|

Dystrybucja ubezpieczeń w postaci tzw. przedłużonych gwarancji

Fot. Sebastian Krauze

W dzisiejszej Rzeczpospolitej ukazał się obszerny artykuł pt. Handlowiec może być pełnomocnikiem swojego ubezpieczyciela (dostęp płatny), autorstwa aplikanta radcowskiego Krzysztofa Banaszka, prawnika z międzynarodowej kancelarii Noerr.

Artykuł dotyczy aspektów prawnych dystrybucji tzw. przedłużonych gwarancji. Chodzi tu w istocie o produkt ubezpieczeniowy, którego podstawą jest umowa ubezpieczenia zawierana między ubezpieczycielem (zakładem ubezpieczeń) a nabywcą towaru (np. samochodu, sprzętu RTV czy AGD). W umowie tej zakład ubezpieczeń zobowiązuje się pokryć koszt napraw zakupionego towaru lub koszt wymiany towaru na nowy (np. w przypadku szkody całkowitej) – po upływie okresu standardowej gwarancji udzielanej przez producenta, importera czy sprzedawcę.

Często jest tak, że umowę ubezpieczenia dotyczącą „przedłużenia gwarancji” klient zawiera bezpośrednio u sprzedawcy zakupywanego sprzętu (np. w sklepie AGD) – taki produkt oferuje np. Mix Electronics S.A.

Skoro umowa ubezpieczenia jest zawierana przy udziale sprzedawcy sprzętu, to pojawia się pytanie o zgodność takiej praktyki z przepisami o pośrednictwie ubezpieczeniowym (ustawa z dnia 22 maja 2003 r. o pośrednictwie ubezpieczeniowym, Dz. U. Nr 124, poz. 1154 ze zm.).

Kwestia ta jest – obok innych – przedmiotem artykułu K. Banaszka.

Autor stawia następujące pytanie: czy w przypadku sprzedawcy sprzętu, będącego pośrednikiem ubezpieczyciela, mamy do czynienia z agentem ubezpieczeniowym w rozumieniu przepisów o pośrednictwie ubezpieczeniowym, czy też z pełnomocnikiem ubezpieczyciela?

Autor słusznie zwraca uwagę, że [Więcej …]

|

Czy agent musi płacić dającemu zlecenie za wizytówki, druki reklamowe, szkolenia czy specjalistyczne oprogramowanie?

 

Niemiecki Federalny Sąd Najwyższy (Bundesgerichtshof, BGH), w sprawie VIII ZR 10/10, wydał kolejny ciekawy wyrok dotyczący interpretacji przepisów o umowie agencyjnej. Chodziło konkretnie o przepis § 86a ust. 1 niemieckiego kodeksu handlowego (Handelsgesetzbuch, HGB). Stanowi on, że dający zlecenie jest obowiązany udostępniać przedstawicielowi handlowemu dokumenty niezbędne do wykonywania jego działalności, takie jak wzory, szkice, cenniki, druki reklamowe, czy warunki umów. Przyjmuje się trafnie, że tego rodzaju dokumenty dający zlecenie winien udostępniać nieodpłatnie (np. G. Löwisch, w: Ebenroth/Boujong/Joost/Strohn, Handelsgesetzbuch, 2. Aufl., 2007, § 86a Nb. 18).

Analogiczną regulację zawiera 7602 § 1 polskiego KC, zgodnie z którym dający zlecenie obowiązany jest przekazywać agentowi dokumenty potrzebne do prawidłowego wykonania umowy.

Obydwa przepisy stanowią implementację art. 4 ust. 2 lit. a) dyrektywy Rady 86/653/EWG z 18 grudnia 1986 r. w sprawie koordynacji ustawodawstw Państw Członkowskich odnoszących się do przedstawicieli handlowych działających na własny rachunek. Zgodnie z tym przepisem zleceniodawca musi dostarczać swojemu przedstawicielowi handlowemu niezbędne dokumenty dotyczące danych towarów.

Stan faktyczny, którego dotyczył wyrok BGH był mniej więcej taki: [Więcej …]