Umowa agencyjna

Portal prawny dla agentów, przedstawicieli handlowych i ich prawników

  • O Autorze
  • Pomoc prawna
  • Kontakt
  • Start
  • Umowa agencyjna
  • Świadczenie wyrównawcze
  • Wypowiedzenie – ebook
  • Akty prawne
20 czerwca 2010 | dr Dariusz Bucior

Czy przedstawiciel handlowy jest agentem?

W praktyce obrotu osoby zajmujące się stałym pośredniczeniem bywają określane w różny sposób: agent, akwizytor, sprzedawca, handlowiec, zleceniobiorca. Zdecydowanie najczęściej pojawia się jednak określenie: przedstawiciel handlowy (i odpowiednio: umowa przedstawicielstwa handlowego). Pojawiają się w związku z tym wątpliwości, czy tego rodzaju osoby są agentami w rozumieniu kodeksu cywilnego i czy tym samym korzystają z dobrodziejstwa przepisów chroniących agentów, w szczególności przepisów regulujących świadczenie wyrównawcze.

Nazwa nie ma znaczenia
Należy tutaj pamiętać o podstawowej zasadzie: nazwa pośrednika czy nazwa umowy zawartej z pośrednikiem ma drugorzędne znaczenie.

Przy ocenie, czy dany pośrednik jest agentem w rozumieniu kodeksu cywilnego, decyduje to, czy treść zawartej umowy odpowiada cechom wskazanym przez ustawodawcę w art. 758 § 1 kodeksu cywilnego. Umowa musi zatem obejmować następujące elementy:

1. zobowiązanie przyjmującego zlecenie do pośredniczenia przy zawieraniu z klientami umów na rzecz dającego zlecenie albo do zawierania ich w jego imieniu

2. stałość pośredniczenia

3. zobowiązanie dającego zlecenie do zapłaty wynagrodzenia

4. zobowiązanie się agenta „w zakresie działalności swego przedsiębiorstwa”

5. zobowiązanie się dającego zlecenie w związku ze swoim statusem przedsiębiorcy

Jeżeli wszystkie te przesłanki są spełnione, to mamy do czynienia z umową agencyjną i tym samym z agentem w rozumieniu kodeksu cywilnego.

Pracownik to nie agent

Wskazana wyżej w pkt 4 przesłanka w praktyce sprowadza się do oceny, czy przedstawiciel handlowy może być uznany za pracownika czy też nie.

Jeżeli są spełnione kryteria stosunku pracy, to mamy do czynienia z pracownikiem, a nie z agentem. Jeżeli zaś cech stosunku pracy brak, to przedstawiciel handlowy winien być uznany za agenta w rozumieniu kodeksu cywilnego, i to nawet wtedy, gdy nie jest wpisany do ewidencji działalności gospodarczej.

Warto dodać, że w niektórych krajach agenci są właśnie określani – i to przez prawodawcę – jako przedstawiciele handlowi. Z taką sytuacją mamy do czynienia np. w Niemczech i w Austrii, gdzie jest używany termin: Handelsvertreter. Taką terminologią posługuje się również – np. w polskiej i niemieckiej wersji językowej – dyrektywa Rady 86/653/EWG z 18 grudnia 1986 r. w sprawie koordynacji ustawodawstw Państw Członkowskich odnoszących się do przedstawicieli handlowych działających na własny rachunek. Natomiast np. w angielskiej i francuskiej wersji językowej stosowany jest termin: agent handlowy (ang. commercial agent, fr. agent commercial).

Share this:

  • Facebook
  • LinkedIn
  • Twitter

Dodaj komentarz Anuluj pisanie odpowiedzi

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Partner serwisu:

Kancelaria BWHS
Pomoc prawna

Dr Dariusz Bucior

Adiunkt w Katedrze Prawa Handlowego KUL. Partner w Kancelarii BWHS. Autor bloga prawniczego z zakresu prawa cywilnego i handlowego.

Copyright © 2023 Dr Dariusz Bucior